Wat is staar? Normaal gesproken is de ooglens, die achter de pupil ligt, helder en doorzichtig. Dat zorgt er uiteindelijk voor dat we goed scherp kunnen zien. Is er sprake van staar (cataract), dan wordt de ooglens troebel. We gaan dus ook waziger zien. Je kunt aan één oog last hebben van staar, maar het is ook mogelijk dat beide ogen erdoor beïnvloed worden. Staar kan op verschillende manieren ontstaan: het kan bijvoorbeeld een gevolg zijn van ouderdom. Je hebt meer risico op deze vorm als je 55 jaar of ouder bent. Andere vormen zijn aangeboren staar en staar veroorzaakt door trauma of ziekte. Mensen die lijden aan diabetes hebben meer kans op cataract, maar ook een inwendige oogontsteking kan staar veroorzaken.
In sommige gevallen is staar erfelijk: dat wil zeggen dat bepaalde erfelijke factoren kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van staar. Er is dan eerder sprake van aangeboren staar, die per definitie niet altijd erfelijk is.
Staar ontdekken
Als je wazig ziet, is de kans groot dat je langsgaat bij een oogarts of optometrist. Bestaat daar eenmaal het vermoeden dat je staar hebt, dan bekijk de specialist je ogen met een spleetlamp. Met dit felle licht kan de oogarts goed kijken naar het voorste deel van je oog, en kan hij/zij zien of er vertroebelingen zijn in je ooglens.
Voorkomen of behandelen
Helaas kun je er weinig aan doen: je krijgt staar of je krijgt het niet. Wel kun je de kans iets verkleinen door zo gezond mogelijk te leven. Niet roken, gezond eten en weinig alcohol drinken zijn hier voorbeelden van, maar ook het dragen van een zonnebril bij fel licht is belangrijk. Wanneer je eenmaal te maken hebt gekregen met cataract, zijn er geen medicijnen of laserbehandelingen die je kunt toepassen. Er is alleen de
staaroperatie. Een staaroperatie kan altijd maar aan één oog tegelijk plaatsvinden. Heb je cataract aan beide ogen, dan zit er ongeveer een maand tussen de twee operaties. Zo kan je ene oog goed herstellen.
Wat houdt een staaroperatie in?
Tijdens een staaroperatie, ook wel cataractoperatie, wordt je troebele ooglens vervangen door een kunstlens. Van tevoren moet deze lens van kunststof bij je worden aangemeten, net als je bril of contactlenzen. Overnachten is bij een staaroperatie niet nodig: je oog wordt plaatselijk verdoofd en de operatie zelf is na tien tot vijftien minuten achter de rug.
Secundaire cataract (nastaar)
Als je eenmaal een staaroperatie hebt gehad, kan de staar dan weer terugkomen? Het antwoord op deze vraag is in principe ‘nee’, maar dat betekent niet dat je na de operatie nooit meer klachten hebt. Soms komen er weer vertroebelingen, maanden of jaren na de operatie. Er wordt dan gesproken van secundaire cataract of nastaar, hoewel het niet officieel de staar is die terugkomt. Nastaar houdt meestal in dat de capsule waarin de staar zich in eerste instantie bevond, vertroebeld raakt. Er is dan geen nieuwe staaroperatie nodig: deze klachten kunnen met een laserbehandeling worden verholpen.
